متن یا عماد من لا عماد له (دعای امام علی برای رفع اندوه) + ترجمه

شیخ کفعمی (متوفای ۹۰۵ هجری قمری) از علمای بزرگ شیعه در کتاب بلد الامين دعايى از امير المؤمنين امام علی(ع) نقل كرده كه هر ملهوف و مكروب و محزون و گرفتار و ترسانى بخواند آن را حق تعالى او را فرج كرامت فرمايد. در روایتی که کفعمی نقل می‌کند، آمده است که این دعا را پیامبر اکرم (ص) به امام علی (ع) تعلیم داده‌اند. این دعا به عنوان دعایی برای گشایش در کارها، رفع گرفتاری، غم، ترس و اندوه معرفی شده است.

یا عماد من لا عماد له یعنی چه؟

متن «یا عماد من لا عماد له» به معنای «ای تکیه‌گاه کسی که تکیه‌گاهی ندارد» است. این عبارت بخشی از یک دعای معروف است که در منابع مختلف اسلامی از جمله مفاتیح الجنان نقل شده است. این دعا به خوبی بیانگر این است که تنها پناهگاه و مرجع انسان در سختی‌ها، خداوند است.

هر ساله زائران بسیاری از زائرانی که با خرید بلیط پرواز مشهد نجف و مسیر برگشت با بلیط هواپیما نجف مشهد، سفر به عتبات خود را برنامه ریزی می کنند، این دعای گره گشا را در حرم امیرالمومنین (ع) می خوانند تا مشکلات و اندوه شان برطرف شود. دعای مورد نظر با ذکر صفات خداوند به عنوان تنها حامی، پناه، ذخیره و پشتیبان انسان شروع می‌شود. در ادامه دعا، به صفاتی از خداوند اشاره می‌شود که آرامش‌بخش و امیدآفرین هستند، مانند «یا کریم العفو» (ای بزرگوار در گذشت)، «یا عون الضعفاء» (ای یاور ناتوانان) و «یا کنز الفقراء» (ای گنج تهی‌دستان).

همچنین بخش «أَنتَ الَّذِی سَجَدَ لَکَ سَوَادُ اللَّیْلِ وَ نُورُ النَّهَارِ…» اوج توحید و اعتراف به عظمت الهی است. در این فراز، تمام مخلوقات عالم، از شب و روز گرفته تا ماه و خورشید، به عنوان مخلوقاتی که در برابر خداوند خاضع هستند، معرفی می‌شوند. پس از ستایش خداوند و اقرار به بزرگی او، دعا با جمله «وَ افعَل بِنا ما أَنتَ أَهلُهُ» به پایان می‌رسد. این جمله یک درخواست کامل است؛ یعنی از خداوند می‌خواهد که با ما به گونه‌ای رفتار کند که شایسته کرم و بزرگواری اوست، نه بر اساس استحقاق ما.

متن یا عماد من لا عماد له به همراه ترجمه

یا عِمادَ مَنْ لَاعِمادَ لَهُ، وَیا ذُخْرَ مَنْ لَاذُخْرَ لَهُ، وَیا سَنَدَ مَنْ لَاسَنَدَ لَهُ، وَیا حِرْزَ مَنْ لَاحِرْزَ لَهُ، وَیا غِیاثَ مَنْ لَاغِیاثَ لَهُ، وَیا کنْزَ مَنْ لَاکنْزَ لَهُ، وَیا عِزَّ مَنْ لَاعِزَّ لَهُ، یا کرِیمَ الْعَفْوِ، یا حَسَنَ التَّجاوُزِ، یا عَوْنَ الضُّعَفاءِ، یا کنْزَ الْفُقَراءِ، یا عَظِیمَ الرَّجاءِ، یا مُنْقِذَ الْغَرْقی، یا مُنْجِی الْهَلْکی، یا مُحْسِنُ یا مُجْمِلُ یا مُنْعِمُ یا مُفْضِلُ؛

ای تکیه گاه آن که تکیه گاهی ندارد، ای اندوخته آن که اندوخته ای ندارد، ای پشتیبان آن که پشتیبانی ندارد، ای نگهدار آن که نگاهداری ندارد، ای فریادرس آن که فریادرسی ندارد، ای گنج آن که گنجی ندارد، ای عزّت آن که عزّتی ندارد، ای در گذشت کردن بزرگ منش و مهمان نواز، ای نیکو گذشت، ای پشتیبان ناتوانان، ای غنای تهیدستان، ای بزرگ مایه ی امید، ای نجات دهنده غریقان، ای رهایی بخش هلاک شدگان، ای احسان کننده، ای زیبایی بخش، ای نعمت ده، ای عطابخش؛

أَنْتَ الَّذِی سَجَدَ لَک سَوادُ اللَّیلِ وَ نُورُ النَّهارِ، وَ ضَوْءُ الْقَمَرِ وَ شُعاعُ الشَّمْسِ، وَحَفِیفُ الشَّجَرِ وَدَوِی الْماءِ، یا اللّهُ یا اللّهُ یا اللّهُ، لَاإِلهَ إِلّا أَنْتَ وَحْدَک لَاشَرِیک لَک، یا رَبَّاهُ یا اللّهُ، صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَافْعَلْ بِنَا مَا أَنْتَ أَهْلُهُ.

تویی آن که سیاهی شب و روشنی روز و پرتو ماه و شعاع خورشید و وزش باد در درخت و صدای آب برایت سجده کرد، ای خدا، ای خدا، ای خدا، معبودی جز تو نیست، یگانه و بی شریکی، ای پروردگار، ای خدا، بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست و با ما آنچه شایسته آنی انجام ده.

پس از دعا هرچه حاجت داری بخواه.

نویسنده گوید: و نیز برای گشایش مشکلات و رفع گرفتاری و برطرف شدن غم و اندوه، تداوم بر این ذکر که حضرت جواد (ع) تعلیم داده بسیار سودمند است:

یا مَنْ یکفِی مِنْ کلِّ شَیءٍ وَ لَا یکفِی مِنْهُ شَیءٌ اکفِنِی ما أَهَمَّنِی.

ای آن که از هر چیز کفایت کند و از او چیزی کفایت نکند، کارهای مهمّ مرا کفایت فرما.

دعایی که سریع الاجابه است

دعایی که خواندید، به عنوان یکی از دعاهای «سریع الاجابه» شناخته شده است و برای رفع غم و اندوه، برطرف شدن گرفتاری‌های شدید، نجات از ترس و نگرانی و گشایش در امور و حاجت‌خواهی توصیه شه است. در مجموع، این دعا به انسان می‌آموزد که هیچ‌گاه از رحمت و قدرت خداوند ناامید نشود.